Cà chua là thực phẩm hầu như không thể thiếu được trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta. Đặc biệt, tại Việt Nam cà chua là loại củ quả được yêu thích và canh tác trồng trên diện lớn.
Kỹ thuật trồng cà chua năng suất cao hiện nay
Hướng dẫn cách trồng cà chua năng suất, bội thu, quả cà chua ngon, mọng nước.
Thời gian sinh trưởng của cây cà chua từ 90 đến 120 ngày, năng suất từ 45-65 tấn/ha tuỳ từng mùa vụ gieo trồng.
Trên thị trường, cà chua được rất nhiều gia đình lựa chọn vì nhiều công dụng hữu ích cho sức khoẻ như: cải thiện thị lực, phòng chống ung thư, giảm lượng đường trong máu, tốt cho người viêm gan, tim mạch, viêm thận…
Cách trồng cà chua năng suất trải qua rất nhiều bước và có nhiều tiêu chuẩn, kinh nghiệm được đúc kết sau quá trình thử nghiệm lâu dài.
Mùa vụ gieo trồng
Mỗi loại rau củ quả sẽ có một mùa vụ gieo trồng khác nhau. Tại thời điểm đúng vụ gieo trồng sẽ cho ra năng suất gặt hái cao nhất. Cà chua cũng vậy, cũng có mùa vụ để trồng đạt được năng suất tối đa.
Thông thường, cây cà chua sẽ được gieo trồng vào các mùa vụ sau: năng suất cao, ít sâu bệnh:
Vụ Đông Xuân: Rơi vào tháng 10 -11 dương lịch năng suất từ 60 -65 tấn/ha
Vụ Xuân Hè: Rơi vào tháng 12 -1 dương lịch năng suất từ 45- 50 tấn/ha
Vụ Hè Thu: Rơi vào tháng 6-7 dương lịch năng suất từ 50 -52 tấn/ha.
Chuẩn bị đất trồng
Đất trồng quyết định rất lớn đến khả năng sinh sôi, phát triển, hấp thụ chất dinh dưỡng cũng như sự phát triển của cà chua. Đặc biệt hơn, quá trình trồng cà chua cho năng suất cao thì canh tác đất trồng là cực kỳ quan trọng và cần thiết.
Nên chọn đất trồng cách xa khu công nghiệp, bệnh viện, nhà máy… những nơi gần nguồn nước ô nhiễm hay nước thải của các doanh nghiệp, bệnh viện.
Chọn nơi trồng có đất tơi xốp, nhẹ, nhiều mùn, tầng đất canh tác dày, thoát nước tốt để không bị đọng nước trên ruộng quá lâu.
Đất thịt nhẹ, tơi xốp, thoáng khí, pH= 5.5 – 7.5 môi trường axit yếu – trung tính. Không đập đất quá nhỏ thành dạng đất bột.
Trước khi gieo trồng cà chua xuống, hãy đảm bảo đất canh tác đã được dọn sạch tàn dư của thuốc bảo vệ thực vật, vệ sinh vườn trồng, rải vôi trước khi cày xới để loại bỏ những vi sinh vật có hại, nấm độc… nên phơi đất ải trên 7 ngày trước khi gieo trồng.
Tuỳ thuộc vào từng mùa vụ gieo trồng cà chua để canh tác được hợp lý. Đối với mùa khô, làm luống cao từ 15-20cm, rãnh tầm 30cm, mặt luống rộng khoảng 1,2m trồng hàng đôi.
Mùa mưa lên luống 25-30cm, rãnh 30cm, mặt luống rộng 90cm, trồng hàng đơn. Mặt luống phải làm bằng phẳng để tăng độ bền màng phủ.
Có thể sử dụng màng phủ nông nghiệp để giữ ẩm với khổ rộng từ 0,9 – 1m trồng hàng đơn, màng khổ 1,4m đối với hàng đôi. Khi phủ mặt xám bạc hướng lên trên, màu đen hướng xuống. Sử dụng màng phủ nông nghiệp giúp giữ ẩm, hạn chế dinh dưỡng bị rửa trôi, hạn chế cỏ dại, sâu bệnh phát triển.
Ươm giống và gieo trồng
Hiện nay cà chua có rất nhiều loại giống khác nhau, tùy theo nhu cầu và sở thích mà lựa chọn giống cây phù hợp.
Ươm giống: Ngâm hạt trong nước ấm khoảng 40-52 độ C trong 2 giờ. Sau đó ủ từ 3-4 ngày cho mọc rễ rồi đem gieo hạt vào bầu hoặc gieo trực tiếp trên vườn ươm. Đợi khoảng 18-22 ngày, cây có 4 lá thật thì tách ra trồng vào luống. Khoảng cách tốt nhất giữa các cây là 40*80cm.
Khi trồng nếu thấy rễ cây quá dài cắt bớt để cây nhanh bén rễ
Lưu ý nên trồng các cây có cùng kích cỡ với nhau để tiện quá trình chăm sóc
Cách trồng cà chua năng suất cao nên trồng vào buổi chiều, trồng xong thì tưới nước ngay cho cây. Không nên trồng buổi trưa nắng, cây dễ bị héo.
Nếu không tự ươm được giống cây cà chua có thể mua trực tiếp từ các vườn ươm uy tín để dễ trồng.
Cách chăm sóc
Quá trình chăm sóc cây trồng cà chua diễn ra xuyên suốt từ khi làm đất, chọn khu vực trồng cây, chọn giống, ươm giống và gieo trồng. Sau khi đã gieo thành công cây cà chua thì quá trình chăm sóc cũng hết sức quan trọng và cần phải lưu ý.
Tưới nước
Quá trình tưới nước cho cây cà chua phụ thuộc vào từng giai đoạn phát triển của cây, Khi cây đang độ tuổi ra hoa đậu quả thì cần nước nhiều nhất. Lượng nước tưới cũng nên thay đổi tùy theo lượng phân bón, mật độ trồng và loại đất canh tác. Nếu bạn trồng cây dày, bón nhiều phân đạm thì lượng nước tưới cần được gia tăng đáng kể.
Khi cây mới được trồng, tưới nước liên tục trong 1 tuần, mỗi ngày tưới 1 lần và buổi sáng. Sau khi cây bén rễ thì cứ cách 2-3 ngày tưới nước 1 lần.
Khi cây trưởng thành, cành lá phát triển nhiều thì lượng nước tưới cũng được tăng lên. Thời kỳ cà chua ra hoa và quả nhỏ là lúc cây cần nhiều nước nên đất luôn phải được giữ ẩm.
Ngoài ra, nếu xây dựng khu trồng cà chua rộng lớn hãy sử dụng hệ thống tưới nước tự động, đất quanh vùng rễ luôn được giữ ẩm, phần gốc cây được sạch và độ ẩm được tăng lên. Nước được tưới đều trên tất cả ruộng luống cà chua.
Làm giàn
Quá trình làm giàn được tiến hành ngay khi cây ra chùm hoa. Mỗi cây cà chua vươn tới đây thì buộc thân cây vào cọc giàn tới đó. Việc làm giàn cây cà chua sẽ thuận lợi cho cây phát triển, có chỗ bám để sinh sôi nảy nở.
Bấm ngọn và tỉa cành
Trong quá trình cây phát triển, bấm tỉa cành là điều thường xuyên diễn ra tại nơi gieo trồng cây cà chua. Mục đích là để tập trung chất dinh dưỡng nuôi quả.
Với cà chua sinh trưởng hữu hạn: tất cả chồi non và cảnh khoẻ cắt hết, bấm cành nhưng vẫn để lại 1 cành từ thân chính dưới nách cọng lá phía dưới chùm hoa thứ nhất. Bấm ngọn khi cây đó ra được 4-5 chùm quả. Tính từ chùm quả cuối cùng lên chỉ chừa lại 2 lá, phần ngọn phía trên bấm đi.
Đối với cà chua sinh trưởng vô hạn có thể để thân chính vươn dài theo cọc giàn.
Tỉa lá già
Đến cuối kỳ sinh trưởng của cây, khi đó có những lá vàng cần phải tỉa bỏ để làm thoáng ruộng cho cây phát triển tốt.
Lượng phân bón và cách bón phân
Phân bón và cách thức bón phân trong suốt quá trình trồng cây cà chua để cho ra năng suất cao nhất. Cách trồng cà chua năng suất cao nên chia quá Ftrình bón phân thành các giai đoạn cụ thể như:
Bón lót: toàn bộ phân hữu cơ + super lân 5kg NPK 16-16-8
Bón thúc : 4 lần
Lần 1 sau 10-15 ngay sau khi trồng; bón 7kg Urê + 7kg kali + 5kg NPK
Lần 2 sau 22-25 ngay sau khi trồng, lúc hoa bắt đầu có nụ; bón 7kg Urê + 7kg kali + 5kg NPK, có thể kết hợp phun thêm phân bón lá để thúc đẩy cà chua tạo mầm hoa, 7 ngày/1 lần.
Thúc lần 3: (lúc hoa rộ): 7 kg Urê + 7 kg Kali + 5kg NPK.
Thúc lần 4: (sau lần thu hoạch trái đầu tiên): 7 kg Urê + 7 kg Kali + 5kg NPK.
Cà chua cần được bón thúc thêm sau mỗi lần thu hoạch quả.
Tình hình sâu bệnh hại
Cách trồng cà chua năng suất cao phải kiểm soát được tình hình sâu bệnh trong mùa vụ gieo trồng tốt. Trong quá trình trồng cây cà chua sẽ gặp phải không ít khó khăn tác động từ sâu bệnh. Nếu để tình trạng sâu bệnh kéo dài rất dễ ảnh hưởng đến năng suất cây trồng, ảnh hưởng đến chất lượng của cà chua. Dưới đây là một số tình trạng điển hình gặp phải trong quá trình trồng cà chua hay mắc phải.
| Loại sâu | Thuốc sử dụng và liều lượng | Cách sử dụng |
| Sâu vẽ bùa | Vertimec (10-20ml)
Kuraba WP (10-20g) |
Từ khi bắt đầu trồng đến 40 ngày tuổi: Phun định kỳ 15 ngày 1 lần.
Sau 40 ngày trồng, chỉ phun khi thấy xuất hiện có sâu non tuổi nhỏ. |
| Bọ phấn | Selecron (15-30ml) | Phun phòng bọ phấn vào thời điểm sau trồng 10-15 ngày |
| Sâu đục hoa, quả (sâu xanh, sâu khoang) | Match (15-30ml)
Ammate (8-10ml) TP-Pectin(10-20ml) |
Phun phòng định kỳ 10 ngày 1 lần trong giai đoạn cây ra hoa, kết quả. Khi quả chuẩn bị thu hoạch thì ngừng phun. |
| Loại bệnh | Thuốc sử dụng và liều lượng | Cách sử dụng |
| Héo do nấm (héo vàng) | Score (5-10ml)
TriB1 (3kg) Topsin (25-50g) |
Phun phòng khi cây còn nhỏ đến khi cây được 50 ngày (định kỳ 20 ngày/lần), phun vào gốc |
| Sương mai | Ridomil (gói 100g pha vào 3 bình 16 lít phun cho 1,5 -3 sào) | Phun phòng trước các đợt rét đậm và rét hại
Phun ngay khi phát hiện bệnh |
| Héo xanh và virus | Phòng bệnh: Luân canh để hạn chế nguồn bệnh trong đất. Sử dụng giống cà chua ghép (giống kháng bệnh héo xanh).
Khi phát hiện cây bị héo xanh, virus cần nhổ bỏ ngay và tiêu độc cho đất bằng vôi bột hoặc Basudin. Diệt bọ phấn (môi giới truyền bệnh) bằng dầu khoáng SK, Selecron, Actara để hạn chế sự lây lan của Virus. Một số thuốc trừ sâu độc hại không nên phun như: Methylparathion, azodrin, Furadan nhất là trong thời gian thu hái trái. |
Thu hoạch
Quá trình cà chua chuyển từ màu hồng hoặc màu đỏ là thu hoạch được. Dùng các xô nhựa sạch thu quả, không để dập nát, xây xát, xếp quả gọn và thùng gỗ. Phân chia quả cà chua chín và hơi chín để riêng. Bảo quản nơi thoáng mát. Không nên dùng hoá chất như đất đèn để thúc cho quả chín nhanh chóng. Như thế cà chua sẽ chín đều và chín tự nhiên là tốt nhất.
Trên đây là cách trồng cà chua năng suất được áp dụng rộng rãi.Để tạo ra những quả cà chua tươi ngon, mọng nước, mẫu mã đẹp cần có thời gian chăm sóc, vun vén và đầu tư công sức vào canh tác, gieo trồng.
