Hoa lan vẻ đẹp cho sự thanh tú, hương thơm hấp dẫn, sống lâu và có nhiều chủng khác nhau cho người thưởng thức được nhiều vẻ đẹp khác nhau của hoa lan. Tuy nhiên, hoa lan được đánh giá là chăm sóc khó khăn, đòi hỏi người trồng phải chăm chỉ và có sự kiên trì, yêu thích đặc biệt đối với lan. Dưới đây, bài viết sẽ giúp bạn biết cách bón phân cho lan đúng cách, hiệu quả cho cây tốt nhất.
Một số điều cần biết về phân bón cho lan
Để người trồng có thể thấu hiểu và hình dung về cách bón phân cho lan được tốt hơn, hãy tưởng tượng lan cũng giống như con người vậy. Để cây phát triển đầy đủ ngoài yếu tố ánh sáng và không khí thì lan cần chất dinh dưỡng từ phân bón trong suốt quá trình cây phát triển. Phân bón cho lan được chia ra thành nhiều giai đoạn theo sự phát triển của cây, mỗi giai đoạn lại sử dụng lượng phân bón là khác nhau.
Phân bón cho lan cần phải đáp ứng được đầy đủ lượng đạm – tương đương thị mỡ cho người; phân lân – tương đương với thịt nạc, K – tương đương với chất xơ, rau củ quả cho con người. Kết hợp nhịp nhàng 3 thành phần cơ bản này đảm bảo cho sự phát triển ổn định của cây trồng. Chúng luôn cần thiết ở mọi giai đoạn phát triển.
Ngoài 3 yếu tố chính ở trên, phân bón cho lan cũng cần thêm khoảng 18 loại trung cùng các vi lượng khác. Nhóm phân cần dùng cho lan được gọi là “đa lượng” (N,P,K), Nhóm cũng hay dùng những lại không cần nhiều thì được gọi là “trung lượng” (Ca, Mg, S). Nhóm cần dùng ít nhưng rất quan trọng trong quá trình ra rễ, tạo mầm hoa thì được gọi là “vi lượng” (Cu, Zn, Mo).
Cách bón phân cho lan hiệu quả trên từng giai đoạn
Cây lan phát triển ở từng giai đoạn khác nhau sẽ có nhu cầu dinh dưỡng khác nhau. Tính từ khi cấy mô đến khi trổ hoa thì chu kỳ sinh trưởng của cây lan được chia thành 3 giai đoạn:
Giai đoạn sau cấy mô
Giai đoạn khi cây lan con sau cấy mô từ giá thể, Ngoài việc tưới nước sạch để giữ độ ẩm. Giai đoạn này cây lan cần tăng trưởng thân lá và bộ rễ được chắc khỏe, dùng phân bón lá cao cấp 15 -30-15 tưới xen kẽ với NPK 30-10-10. Trung bình tưới từ 3-4 lần tưới 30-10-10 thì tưới 1 lần 15-30-15. Sau 3 – 4 tháng, lan con đã thành lan nhỡ cần tách riêng từng cây để trồng vào chậu với giá thể xơ dừa hoặc than củi.
Giai đoạn cây ra vườn đến trưởng thành
Ở giai đoạn cây sinh trưởng và phát triển mạnh mẽ nhất, tăng được cả về số lượng lẫn khối lượng. Thời gian này đặc biệt cần hấp thụ dinh dưỡng đầy đủ để chuyển sang thời kỳ cây hình thành mầm hoa.
Một số loại phân bón cho lan: NPK 20-20-15, NPK Humax rong biển. Liều lượng tưới: từ 1-2 gam trong 4 lít nước.
Giai đoạn lan trưởng thành
Đây là giai đoạn quan trọng đánh dấu quá trình hình thành mầm hoa, chất lượng hoa cho ra và độ bền của hoa. Ở giai đoạn này cần phân bón có hàm lượng P cao và bổ sung đầy đủ chất để điều hoà duy trì sự sinh trưởng ổn định, các nguyên tố dinh dưỡng vi lượng thiết yếu đặc biệt là Mg, Zn, B…
Một số loại phân bón thích hợp cho tuổi này: NPK 20-20-15, phân hòa tan Solu Fert, NPK Humax rong biển.
Liều lượng phân bón sử dụng trong giai đoạn này là 5-10gam/4 lít nước để phun lên cả thân, lá và rễ.
Giai đoạn trước khi hoa nở những chất dinh dưỡng được cung cấp sẽ giúp hoa đậm màu, giữ được độ bền và hoa tươi lâu hơn. Một số loại phân phù hợp cho giai đoạn này gồm: NPK 15-15-15 +TE, NPK 17-17-17+TE, NPK Humax rong biển, hữu cơ Organic 1.
Khi hoa đã nở: tưới bằng NPK 20-20-20 nhằm giúp hoa lâu tàn, màu sắc hoa đẹp.
Sau khi hoa tàn: dùng phân bón NPK: 30-10-10 nhằm thúc cây tăng trưởng thân lá tốt.
Lưu ý thời điểm bón phân cho lan tốt nhất
Nếu không phun/bón phân cho lan dù cây không thể chết vì chúng có thể hấp thụ chất dinh dưỡng từ môi trường. Tuy nhiên, nếu thiếu đi phân bón thì cây sẽ còi cọc, khô cằn và không phát triển tốt. Tình trạng cây lan thiếu phân bón trong thời gian dài sẽ dẫn đến cây thiếu sức sống, còi cọc và nhìn không có tính thẩm mỹ cao.
Nên bón phân vào thời điểm từ 8-9 giờ sáng, khi trời còn mát
Từ 16h -17 giờ tưới phun sương bằng nước sạch để cây có thể hấp thụ được hết phân đã bón trước đó
Nếu sử dụng các loại phân trên lá, sau 2-3 ngày tưới xả để tránh hiện tượng phân còn dính trên lá sẽ cháy lá và ảnh hưởng đến màu sắc lá lan.
Với điều kiện khí hậu ở nước ta, nhiều giống lan không cần thời gian nghỉ, nên chỉ cần bổ sung dinh dưỡng một cách hợp lý, cây sẽ có khả năng ra hoa theo chu kỳ.
Trước khi tiến hành bón phân, nên tưới nhẹ sơ lá để lan có thể hấp thụ phân tốt hơn.
Khi phun phân bón lá cần làm ướt mặt dưới nhiều hơn. Bởi mặt dưới là nơi hấp thụ chất rất tốt. Ngoài ra, hãy chú ý làm ướt bộ rễ để phân có thể được thẩm thấu và ngấm sâu hơn.
Một số kinh nghiệm khi bón phân cho lan
Đối với người chơi lan lâu năm, sẽ có rất nhiều kinh nghiệm trong việc chăm sóc và bón phân cho lan làm sao cây phát triển tốt, lá xanh, hoa nở lâu, hương thơm dễ chịu. Dưới đây sẽ là một số kinh nghiệm trong quá trình bón phân cần lưu ý:
Dựa theo độ tuổi và nhu cầu dinh dưỡng của mỗi giai đoạn, lựa chọn loại phân cho phù hợp
Phân bón cho lan không cần quá nhiều vào mỗi lần bón, đôi khi chỉ cần ít nhưng phải bón phân đều đặn
Tuỳ vào từng mùa vụ và thời tiết trong ngày để bón phân
Phụ thuộc vào tính chất của giá thể sẽ lựa chọn loại phân bón cho rễ phù hợp. Cũng như tuỳ thuộc vào giống cây, loại lan mà chọn hình thức bón phân hợp lý.
Cách tốt nhất để bón phân là hoà loãng, để phân tan hoàn toàn vào nước. Phân bón lỏng sẽ dễ sử dụng và phân tán khắp chậu, dễ thấm đến rễ. Nếu có dính vào lá thì cũng được hấp thụ dễ dàng. Một số phân bón lá thì tưới mỗi ngày và rửa lại vào ngay ngày hôm sau để tránh sự phát triển của rong, tảo và sự cô đọng của muối.
Với những chia sẻ về cách bón phân cho lan ở trên sẽ giúp bạn đọc hiểu hơn về quy trình phát triển của cây lan ở từng giai đoạn sẽ sử dụng loại phân bón nào phù hợp nhất.
